Dolle Mythes – Linda Duits

 

 

 

 

 

 

 

Wat is de waarheid bij geschiedschrijving?

In DOLLE MYTHES geeft Linda Duits, zoals de ondertitel van haar boek ook aangeeft “een frisse factcheck van feminisme toen en nu”. De schrijfstijl van Duits is licht wetenschappelijk, wel haast populair te noemen. De lezer heeft het idee bij haar in de collegebank te zitten en successievelijk de diverse stadia van het feminisme uitgelegd te krijgen aan de hand van veel, heel veel voorbeelden, citaten en verwijzingen. Opmerkelijk in dit verband is dan ook de gebruikte literatuur, meer dan 100 werken (zie blz. 171 t/m 176)! En de 185 namen van prominenten die in Dolle Mythes geciteerd worden (zie blz. 177 t/m 179). Het moge duidelijk zijn: er is heel veel research gedaan om tot deze frisse factcheck te komen, maar… het is daardoor toch eigenlijk meer een encyclopedisch werk geworden. De conclusie (zie hoofdstuk 7 – blz. 175 e.v.) is o.a. dat ons collectief geheugen niet heel betrouwbaar blijkt te zijn. Relevant is daarbij: wie herinnert en welke belangen deze herinnering dient.

Heel handig is dat Linda Duits haar Dolle Mythes begint met een Dankwoord en leeswijzer. In eerste instantie verwijs ik dan ook naar de “korte leeswijzer” op blz. 8 die aangeeft hoe het boek in elkaar zit en hoe het gelezen moet worden. Zij heeft hier een duidelijke bedoeling mee want zo besluit zij: “Tezamen (inleiding + 5 hoofdstukken) vormen ze een frisse factcheck van feminisme voor iedereen die het vuur weer wil aansteken”. Er wordt een vervolg verwacht! Dat lijkt tevens de verklaring van de twee afgebrande lucifers (twee Golven van Feminisme die besproken worden) en de ene nieuwe lucifer die nog aangestoken moet worden (de Derde Golf?) op de omslag. Deze drie lucifers vormen samen het “ongelijkheidsteken” dat nog steeds duidt op genderongelijkheid.

Als babyboomer, mede door opleiding, beroepskeuze (volledige baan buitenshuis, kinderen in de opvang) en interesses, voelde ik (in de jaren zestig) al wel een zekere verwantschap met de groep “geëmancipeerde vrouwen”, maar dat zou wat mij betreft niet overgaan in feministisch denken en doen. “Je wordt niet als feminist geboren, je wordt tot feminist gemaakt”- beginregel boek blz. 7.

Zo veel jaren later vond ik het toch heel interessant om in het boek van Linda Duits (een oud-leerlinge van de KSG waar ik jaren lang Frans gaf) te lezen waarom het in mijn geval nooit zover kwam om op de feministische barricades te gaan staan. Anders gezegd: “Een geëmancipeerde vrouw is niet gelijk aan een feministe.” Hoewel, clichés en karikaturen van geëmancipeerde vrouwen dat in die tijd toch wel aangaven en deze geëmancipeerde vrouwen werden zelfs verward met lesbische vrouwen. Maar, ook dat is een mythe, een dolle mythe, een lesbische vrouw is per definitie ook geen feministe of wat ook wel beweerd wordt “een mannenhaatster”. En er zijn nog zuurdere benamingen. Lees het boek! Duits rekent af met veel vooroordelen en misvattingen.

Ik verwijs bijvoorbeeld naar blz. 82 waar de oprichting in 1969 van de bekendste feministische actiegroep Dolle Mina besproken wordt en benadrukt wordt dat de actiegroep bestond uit een groepje mannen én vrouwen. Hun doel was uiteraard wel de gelijkberechtiging.

En hoe is dat nu in 2017? Moet er weer een nieuwe Golf komen? Hoe zit het met het verschildenken van mannen en vrouwen en hoe is het met de bewustwording van ALLE vrouwen in de wereld, ongeacht kleur, ras en religie? Nog steeds heel triest, weet ik. Moeten er meer ludieke en/of politieke acties gevoerd worden? “Het persoonlijke is politiek” lees ik enkele malen, een slogan die o.a. kenmerkend is voor de Tweede Golf. Moet de derde lucifer aangestoken worden voor de Derde Golf?

In mijn eerste alinea schreef ik al dat voor mij de Dolle Mythes een encyclopedisch werk is geworden waarin Duits wat heel wat mythes die nog steeds de ronde doen heeft geprobeerd de wereld uit te helpen en recht te doen aan de werkelijke beweegredenen. Het is een uitgebreid, overzichtelijk naslagwerk geworden, met veel, heel veel eigen inbreng in de vorm van persoonlijke herinneringen van de schrijfster die het boek zeker leesbaarder maken. Handig ingedeeld en beslist de moeite waard om te bestuderen. Ondanks de populaire schrijfstijl toch wel bestemd voor de “happy few” van de in dit onderwerp geïnteresseerde lezers en studenten.

Mijn waardering is vier sterren. Linda compliment! Ik herhaal Madonna: “Zorg dat je beklijft!”

 

Zeist, juni 2017

Wil van Basten-Malipaard